Betrouwbaarheid online DNA Testen

Als je online je DNA wilt testen wil je natuurlijk ook weten hoe betrouwbaar dit is. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk om te bepalen hoe betrouwbaar de partij is waar je je DNA naartoe stuurt. DNA is immers best een persoonlijk stukje. Vragen die bij je kunnen spelen zijn: Gaan ze voorzichtig met mijn gegevens om en wordt mijn DNA profiel bewaard?
Ook wil je weten of de uitkomst van het DNA onderzoek überhaupt wel klopt. In dit artikel gaan we op deze zaken wat dieper in. De volgende onderwerpen zullen we behandelen:

• Betrouwbaarheid van de resultaten
• Privacy gevoelige informatie en betrouwbaarheid
• Betrouwbaarheid van de websites

1) Betrouwbaarheid resultaten

Als je DNA laat testen heb je ook te maken met mogelijke fouten en afwijkingen. Dit verschilt tussen de type tests die je kunt laten uitvoeren.

Vaderschapstest

Ons oordeel: behoorlijk betrouwbaar

Een vaderschapstest is een test waarvan je behoorlijk zeker wilt zijn van een correcte uitkomst. De gevolgen van een foutje zijn immers groot. Partijen die de vaderschapstest uitvoeren spreken van een betrouwbaarheidspercentage van 99,99%. Dat zou dus betekenen dat het eens in de tienduizend keer (of meer) mis gaat. Bij ernstige twijfel over de juistheid kun je daarom eventueel een tweede test laten uitvoeren. Puur voor de zekerheid.

broer-zus, zus-zus als broer-broer relatietest

Ons oordeel: enigszins betrouwbaar, meer betrouwbaar naarmate ouders meedoen, of als je een Y-chromosomentest of X-chromosomentest laat uitvoeren

Je kunt een DNA test doen met de combinaties: broer-zus, zus-zus als broer-broer. Er kan vervolgens getest worden op twee gemeenschappelijke ouders of één gemeenschappelijke ouder. De uitkomst wordt uitgedrukt in een percentage waarbij een waarschijnlijkheid van boven de 90% wordt gezien als positieve uitkomst. Vanzelfsprekend is dan een percentage van 10% of kleiner een negatieve uitkomst. De resultaten zullen nooit zo goed zijn als met een ouder-kind test. Dus het heeft altijd de voorkeur om de test op laatstgenoemde manier uit te voeren. Dan moet moet dat wel kunnen natuurlijk.

Een betrouwbaar alternatief is om een Y-chromosomentest of X-chromosomentest te laten uitvoeren.  De Y-chromosoom kan worden gebruikt als het onderzoek tussen twee broers gaat. De X-chromosomentest geeft uitsluitsel over de moederlijke lijn.

Familie onderzoek

Ons oordeel: enigszins betrouwbaar, meer betrouwbaar naarmate ouders meedoen, of als je een Y-chromosomentest of X-chromosomentest laat uitvoeren

DNA familie onderzoek verschilt niet zoveel van een de broer-zus tests zoals die hierboven beschreven zijn. Een kanttekening is echter dat naarmate je meer stappen verwijdert ben van je directe bloedlijn, de testuitslag minder betrouwbaar wordt. Er wordt geadviseerd om zoveel mogelijk DNA materiaal van de biologische ouders toe te voegen aan de test.

Onderzoek laten uitvoeren door een commerciële thuistester of in het ziekenhuis?

De bovenstaande onderzoeken kun je voor een fiks hogere prijs ook laten uitvoeren in het Leids Universitair Centrum (LUMC). In principe zijn deze tests hetzelfde. In een artikel op nemokennislink.nl geeft een DNA onderzoeker van het LUMC aan dat ze enkel tests uitvoeren onder bepaalde condities (bijvoorbeeld dat er minimaal 1 ouder mee moet doen, of meerdere broers en zussen) om een zo hoog mogelijke betrouwbaarheid te kunnen garanderen. De DNA onderzoeker geeft daarbij aan dat dit bij commerciële partijen niet gegarandeerd kan worden. Ons advies is om – los van je keuze voor de dure of goedkopere variant – in ieder geval te zorgen voor het beste monster dat je kunt krijgen (beide ouders bijvoorbeeld). je betaalt dan ook bij de thuistest wat meer, maar de betrouwbaarheid wordt veel groter.

Betrouwbaarheid DNA afkomst onderzoek

Ons oordeel: wisselend betrouwbaar

Een aanbieder van afkomstonderzoek vergelijkt jouw DNA met dat van andere mensen in de database. Hier kunnen matches met anderen uit ontstaan zodat je in ene contact hebt met een achterneef in Canada. Vaak zijn deze lijnen nog wel te volgen, en heb je er plotsklaps een familielid bij. In dat geval is de test betrouwbaar gebleken.

Regio`s van voorouders zijn minder accuraat

Waar dit soort tests vaak minder betrouwbaar zijn is op de regio`s. In de praktijk blijken deze regio`s nog niet voldoende afgebakend. Kort door de bocht: Nederland wordt als klein land door bijna alle aanbieders ondergebracht in grotere regio`s als West-Europa, waardoor er ook met noordelijke landen wel eens een grote match kan ontstaan. In de praktijk (en op internet) zie je dan dat veel voorouders van Nederlanders worden gekoppeld aan Scandinavië of Engeland. Dit gebeurt terwijl ze met stamboomonderzoek zelf al hebben uitgezocht dat hun voorouders tot aan de gouden eeuw gewoon uit Nederland komen. Dit duidt natuurlijk ook op migraties tussen tussen landen voor die tijd, en die waren er zeker, maar het geeft ook aan dat de tests nog niet goed de regio Nederland kunnen achterhalen. Meer uitleg hierover vindt je in onze afkomst sectie.

Als je jezelf eenmaal hebt aangemeld voor een site die afkomstonderzoek uitvoert, dan zal deze partij de data blijven updaten naarmate meer mensen de test uitvoeren. Je uitkomst wordt daardoor steeds betrouwbaarder.

Betrouwbaarheid DNA health- en gezondheidsonderzoek

Ons oordeel: matig betrouwbaar met serieuze extra kanttekening

Kort samengevat zijn health DNA tests, tests die iets over je aanleg tot ontwikkeling van een bepaalde ziekte kunnen aangeven, of je mogelijke gevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen. Health-en gezondheidtests op basis van je DNA profiel kunnen best wel eens een hype gaan worden. Nu staat het echter nog in de kinderschoenen en dien je erg alert te zijn op de uitkomst. Een gezondheids test kan bijvoorbeeld een hele kleine kans aangeven op een bepaalde ernstige ziekte, terwijl je deze wel gewoon kunt krijgen. Misschien ben je door de uitkomst van het onderzoek wel totaal niet alert op de symptomen. Gebruik de tests als indicatief, ga af op je gevoel, en raadpleeg een huisarts bij twijfel over een uitkomst.

De koppelingen van een test aan iets complex als ziekte aanleg of de koppeling naar een sport soms twijfelachtig. Ook omdat op medisch gebied simpelweg alles nog niet helemaal bewezen is.

2) Privacy gevoelige informatie en betrouwbaarheid

Een onderwerp waar je altijd even bij stil moet staan voor het doen van een DNA test is privacy. DNA is privacy gevoelige informatie omdat het veel gegevens over jou bevat. Deze gegevens geef je in feite zomaar aan een andere partij. DNA onderzoek wordt steeds populairder en de toepassingen steeds breder. Als je bijvoorbeeld al weet dat aanleg voor ziektes uit je DNA kan worden uitgelezen, dan weet je ook wat verzekeraars mogelijk met deze gegevens kunnen doen: Jouw premie verhogen. Dit zal waarschijnlijk nog niet spelen, maar je weet niet wat er in de toekomst zal gebeuren. En sommige bedrijven bewaren jouw DNA gegevens 20 jaar of meer in een databank. Omdat we dit een belangrijk onderwerp vinden hebben we hier een apart artikel aan gewijd.

3) Betrouwbaarheid websites

Je hoort wel eens dat mensen online veel geld betalen voor een bepaald product of dienst, maar hier uiteindelijk niets voor terug krijgen. Het kan gaan om een fout, een faillissement of je kan met oplichting te maken. Uiteindelijk komt het op hetzelfde neer: je betaalt voor niks. Voordat je dus een product afneemt is het verstandig om je goed te verdiepen in de sites. Lees wat reviews en beoordelingen, en verdiep je in de bedrijven op sites als DNAtestonline.nl. We hebben al veel aanbieders bekeken, en je kunt onze beoordeling over deze partijen op onze site terug vinden.